Trung Quốc đang xây dựng nền kinh tế tiêu dùng “siêu lớn”

Chủ Nhật, ngày 29/06/2025 07:00 AM (GMT+7)

>> Sự kiện: Kinh tế thế giới

00:00 / 0:00

Chuẩn

Tốc độ đọc

Phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới mùa hè 2025 tại Thiên Tân, Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường khẳng định tiêu dùng sẽ trở thành động lực chủ chốt thúc đẩy nền kinh tế nước này, giữa bối cảnh thương mại toàn cầu đối mặt nhiều biến động.

Trung Quốc muốn phát triển thành một "siêu thị tiêu dùng" toàn cầu

Phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới tổ chức tại Thiên Tân ngày 26/6, Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường tuyên bố nước này đang định hình lại mô hình tăng trưởng bằng cách phát triển một nền kinh tế tiêu dùng siêu lớn – bổ sung cho vai trò truyền thống là "công xưởng sản xuất của thế giới".

Ông Lý cho rằng việc xây dựng một thị trường nội địa tiêu dùng mạnh mẽ không chỉ giúp thúc đẩy tăng trưởng trong nước mà còn tạo ra cơ hội lớn cho doanh nghiệp toàn cầu. “Trung Quốc sẽ mang đến những thị trường rộng lớn cho doanh nghiệp từ khắp nơi trên thế giới”, ông nói.

Trong bối cảnh chủ nghĩa bảo hộ thương mại gia tăng và chuỗi cung ứng toàn cầu bị đứt gãy, thông điệp của ông Lý cho thấy Trung Quốc muốn đóng vai trò một lực lượng ổn định trong nền kinh tế toàn cầu – bất chấp những thách thức đến từ căng thẳng thương mại, đặc biệt với Mỹ.

Mặc dù chính phủ Trung Quốc bày tỏ quyết tâm phát triển khu vực tiêu dùng, thực tế vẫn tồn tại nhiều rào cản. Niềm tin người tiêu dùng còn yếu, tăng trưởng giá thấp (thậm chí là giảm phát) khiến người dân có xu hướng tiết kiệm thay vì chi tiêu.

Một điểm sáng hiếm hoi đến từ số liệu bán lẻ tháng 5 tăng mạnh, tạo động lực nhất định cho nền kinh tế. Ngoài ra, chương trình đổi đồ gia dụng cũ lấy đồ mới có trợ giá từ chính phủ đang nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình đến mức nhiều tỉnh nhanh chóng cạn ngân sách hỗ trợ, buộc chính quyền trung ương phải giải ngân tiếp 138 tỷ nhân dân tệ (khoảng 19,2 tỷ USD).

Tuy nhiên, trong dài hạn, Trung Quốc cần cải thiện mạnh mẽ hệ thống an sinh, tạo việc làm ổn định và nâng cao thu nhập để có thể xây dựng một tầng lớp trung lưu rộng lớn, sẵn sàng chi tiêu cho tiêu dùng nội địa.

Ảnh minh họa

Trung Quốc đang hỗ trợ nền kinh tế bằng cách nào?

Để đạt mục tiêu tăng trưởng khoảng 5% trong năm 2025, các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc được cho là sẽ tiếp tục đẩy mạnh các biện pháp hỗ trợ kinh tế. Tính đến tháng 5, chi tiêu ngân sách của chính phủ đã tăng với tốc độ nhanh nhất trong 3 năm, đẩy mức thâm hụt ngân sách lên 3,3 nghìn tỷ nhân dân tệ.

Sự gia tăng chi tiêu công cho thấy Bắc Kinh quyết tâm thúc đẩy tổng cầu trong nước, bù đắp cho những khó khăn trong xuất khẩu và đầu tư. Ngoài các chính sách trợ giá tiêu dùng, nhiều gói kích thích đầu tư công và hỗ trợ doanh nghiệp cũng đã được triển khai.

Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng Trung Quốc cần hướng tới những biện pháp bền vững và dài hạn hơn, thay vì chỉ dựa vào chi tiêu chính phủ hay các chương trình hỗ trợ ngắn hạn.

Diễn đàn mùa hè Davos 2025 tại Thiên Tân thu hút nhiều lãnh đạo và doanh nghiệp toàn cầu, trong đó có Thủ tướng Singapore Lawrence Wong và Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính – cho thấy tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc trong các thảo luận kinh tế quốc tế.

Dù Thủ tướng Lý Cường không đề cập trực tiếp các biện pháp hạn chế thương mại từ Mỹ như thuế quan hay cấm vận công nghệ, ông vẫn nhấn mạnh thông điệp: “Mọi bên nên tránh chính trị hóa các vấn đề kinh tế và thương mại”, và kêu gọi hợp tác cùng thắng – phản ánh quan điểm ngoại giao kinh tế mang tính hòa giải.

Trong bối cảnh trật tự thương mại toàn cầu đang thay đổi, Trung Quốc muốn định vị mình là một “người giữ ổn định” của toàn cầu hóa, thay vì là tâm điểm của các cuộc đối đầu như trong quá khứ.

Tầm nhìn kinh tế tiêu dùng siêu lớn có khả thi?

Ý tưởng xây dựng một nền kinh tế tiêu dùng siêu lớn là tham vọng đúng hướng trong bối cảnh thương mại toàn cầu trở nên khó đoán. Tuy nhiên, để thành công, Trung Quốc cần vượt qua nhiều thách thức nội tại như giảm phát, bất bình đẳng thu nhập, thị trường lao động chưa phục hồi và niềm tin tiêu dùng còn thấp.

Ngoài ra, việc mở rộng tiêu dùng cần đi kèm với cải cách cấu trúc – như tăng cường an sinh xã hội, hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ, khuyến khích đổi mới công nghệ và phát triển khu vực dịch vụ.

Nếu thực hiện đúng cách, mô hình kinh tế tiêu dùng siêu lớn sẽ giúp Trung Quốc giảm phụ thuộc vào xuất khẩu, tăng khả năng tự chủ và góp phần cân bằng kinh tế toàn cầu.