Giá quặng sắt và thép tăng vọt nhờ siêu dự án thủy điện của Trung Quốc ở Tây Tạng

Việc Trung Quốc khởi công một siêu dự án thủy điện trị giá hơn 1.200 tỷ nhân dân tệ ở Tây Tạng đã thổi luồng sinh khí mới vào thị trường vật liệu xây dựng, kéo giá quặng sắt và thép lên mức cao nhất trong bốn tháng qua.

Việc Trung Quốc khởi công xây dựng dự án thủy điện quy mô khổng lồ trên sông Yarlung Tsangpo (thuộc Tây Tạng) đã ngay lập tức tác động đến thị trường vật liệu xây dựng. Dự án bao gồm 5 đập thủy điện liên hoàn, có tổng mức đầu tư lên tới 1.200 tỷ nhân dân tệ, vừa được Thủ tướng Lý Cường chính thức khởi công vào cuối tuần qua.

Dự án được kỳ vọng sẽ thúc đẩy mạnh nhu cầu tiêu thụ các nguyên vật liệu như kim loại, xi măng, kính và đặc biệt là quặng sắt – nguyên liệu chính để sản xuất thép. Các nhà đầu tư lập tức phản ứng tích cực, đẩy giá các loại hàng hóa công nghiệp tăng vọt.

Cụ thể, giá quặng sắt tại Singapore có lúc nhảy vọt tới 2,9%, chạm ngưỡng gần 104 USD/tấn – mức cao nhất trong bốn tháng. Trong khi đó, giá thép cây tại Thượng Hải cũng tăng mạnh, đạt đỉnh kể từ tháng 3. Giá đồng, kẽm và nhôm trên sàn giao dịch kim loại London (LME) cũng đồng loạt tăng.

Advertisement

Trung Quốc đang xử lý tình trạng dư thừa công suất trong ngành thép ra sao?

Ngoài hiệu ứng từ dự án thủy điện, thị trường còn được hỗ trợ bởi chính sách siết chặt tình trạng cạnh tranh khốc liệt và dư thừa công suất trong ngành thép của Trung Quốc. Đây vốn là những yếu tố khiến biên lợi nhuận của các nhà máy bị ăn mòn trong nhiều năm qua.

Mới đây, Hiệp hội Sắt thép Trung Quốc cho biết họ đã tổ chức một cuộc họp với các nhà sản xuất thép lớn và lãnh đạo ngành tại Bộ Công nghiệp. Tại đây, các bên cam kết sẽ tăng cường kiểm soát “vòng xoáy cạnh tranh” – hay còn gọi là “involution” – vốn đang khiến ngành này rơi vào tình trạng lỗ nhiều hơn lãi.

Trung Quốc cũng đang xem xét thiết lập một cơ chế mới nhằm kiềm chế tình trạng dư thừa công suất. Dù chưa công bố chi tiết, đây được xem là bước đi tích cực có thể giúp ổn định nguồn cung và hỗ trợ giá nguyên liệu thô như quặng sắt.

Không chỉ quặng sắt và thép tại Trung Quốc, các mặt hàng kim loại công nghiệp khác trên thế giới cũng tăng theo. Trên sàn LME, giá đồng tăng 0,5%, đạt 9.830 USD/tấn. Giá kẽm và nhôm cũng ghi nhận mức tăng nhất định.

Giá quặng sắt tại Singapore vào lúc 10:45 sáng đạt 103,60 USD/tấn, trong khi giá thép cán nóng và thép cây tại Thượng Hải tăng hơn 2%. Điều này phản ánh kỳ vọng tích cực của giới đầu tư vào triển vọng nhu cầu nguyên vật liệu xây dựng tại Trung Quốc – nước tiêu thụ lớn nhất thế giới.

Đà tăng này cũng đánh dấu tháng đầu tiên giá quặng sắt tăng trở lại kể từ tháng 1 năm nay. Điều đó cho thấy niềm tin của thị trường vào khả năng phục hồi của ngành xây dựng và sản xuất thép tại Trung Quốc, bất chấp những khó khăn kéo dài từ khủng hoảng bất động sản.

Ngành thép Trung Quốc đang kỳ vọng gì vào siêu dự án này?

Với ngành thép Trung Quốc – vốn đang bị ảnh hưởng nặng nề bởi cuộc khủng hoảng bất động sản kéo dài – siêu dự án thủy điện tại Tây Tạng được ví như “liều thuốc kích thích” giúp vực dậy nhu cầu trong nước. Các nhà sản xuất thép kỳ vọng dự án sẽ tạo ra đơn hàng lớn cho vật liệu xây dựng trong nhiều năm tới.

Ngoài ra, sự can thiệp rõ ràng từ Chính phủ trong việc kiểm soát cạnh tranh nội bộ và hạn chế tình trạng dư cung cũng đang góp phần tạo ra một môi trường ổn định hơn cho hoạt động sản xuất. Nếu các chính sách mới được triển khai hiệu quả, ngành thép Trung Quốc có thể bước vào giai đoạn phục hồi cả về sản lượng và lợi nhuận.

Câu hỏi lớn đặt ra là liệu cú hích từ dự án thủy điện và các chính sách ngành có thể giúp thị trường vật liệu xây dựng Trung Quốc duy trì đà phục hồi trong bao lâu. Giới phân tích cho rằng yếu tố quyết định vẫn nằm ở khả năng triển khai thực tế các dự án hạ tầng và điều tiết hợp lý cung – cầu trong nước.

Ngoài ra, tình hình kinh tế toàn cầu và căng thẳng thương mại cũng sẽ ảnh hưởng đến xu hướng giá hàng hóa trong những tháng tới. Tuy nhiên, ít nhất trong ngắn hạn, thị trường đang ghi nhận những tín hiệu khả quan nhờ sự đồng thuận giữa đầu tư công và điều hành ngành.