Vì sao Kashmir trở thành "thùng thuốc nổ" giữa Ấn Độ và Pakistan?

Kashmir nằm ở chân dãy Himalaya và là khu vực tranh chấp kể từ khi Ấn Độ và Pakistan tuyên bố độc lập năm 1947.

Theo The Guardian, từ khi thành lập, cả Ấn Độ và Pakistan đều tuyên bố chủ quyền toàn bộ đối với Kashmir.

Thế nhưng trên thực tế, mỗi bên kiểm soát một phần lãnh thổ, được phân cách bởi một trong những đường biên giới được quân sự hóa chặt chẽ nhất thế giới, gọi là "ranh giới kiểm soát".

Ranh giới này được thiết lập dựa trên thực địa ngừng bắn sau cuộc xung đột năm 1947-1948 giữa hai nước. Ngoài ra, Trung Quốc kiểm soát một phần khác ở phía Đông.

Advertisement

Binh sĩ Ấn Độ canh gác tại thị trấn Pahalgam, nơi xảy ra vụ xả súng làm 26 du khách thiệt mạng - ảnh: EPA-EFE

Ấn Độ và Pakistan đã xảy ra xung đột thêm hai lần nữa vì Kashmir, lần gần đây nhất là vào năm 1999.

Vào năm 1947, khi hai quốc gia này tuyên bố độc lập sau thời gian bị thực dân Anh cai trị, các tiểu vương quốc bán tự trị nhỏ trên tiểu lục địa Ấn Độ đã được sáp nhập vào một trong 2 nước.

Lúc đó, người cầm quyền ở Kashmir đã lựa chọn trở thành một phần của Ấn Độ mặc dù thực tế là khu vực này có đa số người Hồi giáo.

Vì vậy, lực lượng đối lập có vũ trang ở Kashmir đã chống lại Delhi trong nhiều thập kỷ, với sự ủng hộ của nhiều người Hồi giáo Kashmir.

Mục tiêu của nhóm này là thống nhất cả Kashmir trở thành một phần của Pakistan hoặc một quốc gia độc lập. Ấn Độ cáo buộc Pakistan ủng hộ nhóm này nhưng Pakistan phủ nhận.

Đến năm 2019, chính phủ của Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã tiến hành một cuộc trấn áp an ninh nghiêm ngặt tại phần Kashmir do Ấn Độ quản lý và thu hồi quy chế đặc biệt của khu vực này, là cơ chế trao cho khu vực này quyền tự chủ hạn chế kể từ năm 1949.

Động thái này đã thuận theo cam kết lâu đời của người theo chủ nghĩa dân tộc Hindu và được hoan nghênh rộng rãi trên khắp Ấn Độ.

Ngược lại, nhiều người đang sống tại chính vùng lãnh thổ này đã tức giận và nổi dậy. Tuy nhiên các biện pháp mạnh từ chính quyền Ấn Độ đã khiến bạo lực và nổi dậy dần giảm bớt, khách du lịch bắt đầu quay lại.

Các quy định mới được ban hành cũng cho phép người ngoài lần đầu tiên được mua đất ở Kashmir, điều mà nhiều người coi là nhằm "tước đoạt đất đai và thay đổi cơ cấu dân số Hồi giáo trong khu vực".

Với quy chế đặc biệt trước đây, Kashmir có thể xác định được ai là thường trú nhân, ngăn chặn những người nhập cư từ các vùng khác của Ấn Độ nộp đơn xin việc, xin học bổng hoặc mua đất.

Hạn chế này được dỡ bỏ đồng nghĩa với việc Ấn Độ đã mở rộng đối tượng đủ điều kiện để sống và làm việc tại Kashmir, đó là lý do của cáo buộc "thay đổi cơ cấu dân số".