Ông Trump không ký tuyên bố chung G7 về Iran, kêu gọi “sơ tán ngay khỏi Tehran”

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 16/6 có động thái từ chối ký tuyên bố chung của nhóm G7 nhằm kêu gọi Israel và Iran hạ nhiệt căng thẳng, cũng như đưa ra cảnh báo mới đối với Tehran.

Advertisement

Tổng thống Mỹ Donald Trump tham dự hội nghị thượng đỉnh G7 ở Canada. Ảnh: NYT.

Tổng thống Mỹ Donald Trump kêu gọi toàn bộ người dân Iran sơ tán ngay khỏi thủ đô Tehran, đồng thời nhấn mạnh nước Cộng hòa Hồi giáo “không được phép sở hữu vũ khí hạt nhân”, theo Reuters.

“Iran không được phép sở hữu vũ khí hạt nhân. Tôi đã nói đi nói lại điều này! Mọi người nên sơ tán khỏi Tehran ngay lập tức!”, ông Trump viết trên mạng xã hội Truth. Ông cũng nhấn mạnh rằng Iran lẽ ra nên ký thỏa thuận hạt nhân với Mỹ thay vì bị kéo vào xung đột với Israel như hiện nay.

Thủ đô Tehran, Iran, có khoảng 10 triệu dân trong nội đô, và tổng dân số toàn khu đô thị mở rộng vào khoảng 17 triệu người.

Trước đó, một quan chức Nhà Trắng cho biết ông Trump đã quyết định không ký vào bản tuyên bố chung do Nhóm các nước công nghiệp phát triển (G7) soạn thảo, trong đó kêu gọi cả Israel và Iran kiềm chế leo thang căng thẳng – dấu hiệu đầu tiên cho thấy sự rạn nứt giữa ông Trump và các lãnh đạo đồng minh tại hội nghị thượng đỉnh G7 ở Alberta, Canada.

Ông Trump cũng rời hội nghị G7 vào tối cùng ngày, sớm hơn một ngày so với dự kiến, và trở về Washington do cuộc xung đột leo thang giữa Israel và Iran.

Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết việc ông Trump đột ngột rời khỏi cuộc họp ở Canada là "vì những gì đang diễn ra ở Trung Đông".

Theo tài liệu do tờ NYT thu thập, tuyên bố chung G7 kêu gọi hai bên dừng các cuộc tấn công qua lại khiến hàng trăm người thiệt mạng trong những ngày gần đây, chủ yếu là tổn thất nhân mạng bên phía Iran.

Dự thảo thể hiện “mối quan ngại sâu sắc” về cuộc xung đột khởi phát từ thứ Sáu tuần trước, khi Israel tiến hành loạt không kích trên khắp Iran, bao gồm cả các cơ sở nghiên cứu hạt nhân. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu khẳng định các đòn tấn công là cần thiết nhằm ngăn chặn Iran phát triển vũ khí hạt nhân.

Đáp trả, Iran đã phóng hàng loạt tên lửa đạn đạo và triển khai máy bay không người lái nhắm vào các mục tiêu bên trong Israel. Tehran nhiều lần tuyên bố không có ý định chế tạo bom hạt nhân, nhưng kiên quyết giữ quyền phát triển năng lượng hạt nhân vì mục đích dân sự.

Dự thảo tuyên bố chung G7 do các nước thành viên gồm Mỹ, Canada, Anh, Pháp, Đức, Ý, Nhật Bản và Liên minh châu Âu cùng chuẩn bị. Tài liệu nhấn mạnh nhu cầu ngăn chặn Iran sở hữu vũ khí hạt nhân, đồng thời khẳng định quyền của Israel trong việc tự vệ.

G7 cũng kêu gọi hai bên giảm căng thẳng và tìm kiếm giải pháp ngoại giao cho vấn đề hạt nhân Iran, nhấn mạnh rằng “đàm phán là con đường tốt nhất” để giải quyết bất đồng.