Căng thẳng Israel – Iran leo thang, các “ông lớn” dầu mỏ cảnh báo nguy cơ gián đoạn nguồn cung toàn cầu
Lãnh đạo các tập đoàn dầu khí hàng đầu thế giới đồng loạt bày tỏ lo ngại trước xung đột leo thang giữa Israel và Iran. Họ cảnh báo rằng, nếu các cơ sở năng lượng trọng yếu bị tấn công hoặc eo biển Hormuz bị phong tỏa, thị trường dầu mỏ toàn cầu sẽ đối mặt nguy cơ hỗn loạn nghiêm trọng.
Giới lãnh đạo ngành dầu mỏ lại gióng lên hồi chuông cảnh báo
Căng thẳng giữa Israel và Iran tiếp tục gia tăng sau cuộc tấn công bất ngờ của Israel vào các cơ sở quân sự và hạt nhân của Iran hôm thứ Sáu. Bốn ngày sau đó, hai bên liên tục trả đũa lẫn nhau, đẩy khu vực vào vòng xoáy chiến sự.
Trong bối cảnh đó, các giám đốc điều hành (CEO) hàng đầu trong ngành dầu khí như Shell và TotalEnergies đã lên tiếng cảnh báo về nguy cơ các cơ sở hạ tầng năng lượng bị phá hoại, kéo theo rủi ro nghiêm trọng cho hệ thống năng lượng toàn cầu.
Ông Wael Sawan – CEO của Shell – nhấn mạnh rằng, 96 giờ qua là khoảng thời gian “đáng lo ngại” không chỉ cho khu vực Trung Đông mà còn với toàn bộ thị trường năng lượng thế giới. “Chúng tôi đang theo dõi sát sao tình hình trong những ngày tới”, ông Sawan chia sẻ tại Hội nghị Năng lượng Châu Á diễn ra ở Malaysia.
Shell hiện có hiện diện đáng kể tại Trung Đông cả về hoạt động khai thác và vận chuyển dầu khí, nên nguy cơ mất an toàn khu vực sẽ trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động của tập đoàn này.
Khói bốc lên vào ngày thứ hai từ kho dầu Shahran, phía tây bắc Tehran, vào ngày 16 tháng 6 năm 2025.
Giá dầu biến động ra sao trước diễn biến căng thẳng?
Giá dầu thế giới tiếp tục tăng mạnh trong phiên giao dịch ngày thứ Ba. Dầu Brent – chuẩn giá quốc tế – giao tháng 8 tăng 2,8%, đạt 75,29 USD/thùng. Trong khi đó, dầu WTI giao tháng 7 tăng 2,5%, lên 73,55 USD/thùng.
Các nhà giao dịch coi xung đột Israel – Iran là sự kiện địa chính trị nghiêm trọng nhất kể từ chiến tranh Nga – Ukraine năm 2022. Điều này đang thổi bùng lo ngại về khả năng gián đoạn nguồn cung tại khu vực giàu tài nguyên năng lượng nhất thế giới.
Ông Patrick Pouyanné – CEO của tập đoàn dầu khí Pháp TotalEnergies – cho biết ưu tiên lớn nhất hiện nay là đảm bảo an toàn cho nhân viên tại Trung Đông, nơi công ty này có mặt ở nhiều quốc gia như Iraq, UAE, Qatar và Saudi Arabia.
Pouyanné hy vọng rằng các cuộc tấn công sẽ không lan sang các cơ sở khai thác và xuất khẩu dầu khí, bởi điều đó sẽ gây tổn thất nghiêm trọng cho cả thị trường năng lượng toàn cầu và người lao động trong ngành.
Eo biển Hormuz đang trở thành điểm nóng ra sao?
Một trong những mối lo lớn nhất hiện nay là nguy cơ Iran phong tỏa eo biển Hormuz, tuyến vận chuyển tới 20% sản lượng dầu thô toàn cầu từ Vịnh Ba Tư ra biển Ả Rập.
Một số chủ tàu đã bắt đầu tránh né tuyến đường này, lo sợ bị kẹt trong xung đột. Nếu hoạt động vận chuyển dầu qua Hormuz bị gián đoạn, giá dầu toàn cầu có thể tăng vọt, chi phí vận tải đội lên và nguồn cung bị chậm trễ nghiêm trọng.
Tuy vậy, giới quan sát cho rằng Iran khó có khả năng hoặc ý định phong tỏa hoàn toàn Hormuz, do hành động này có thể dẫn tới sự can thiệp quân sự trực tiếp từ Mỹ và các nước phương Tây. Dù vậy, chỉ cần một sự cố nhỏ cũng có thể khiến thị trường phản ứng mạnh mẽ.
Thị trường có thực sự đang thiếu dầu?
Mặc dù căng thẳng leo thang, một số nhà điều hành ngành năng lượng cho rằng thị trường vẫn đang được cung ứng đầy đủ trong ngắn hạn. Ông Amjad Bseisu – CEO của EnQuest (Anh) – đánh giá năm 2025 là “năm của biến động”, nhưng nhấn mạnh rằng nguồn cung toàn cầu hiện đang ổn định.
“Thị trường mỗi ngày lại đối mặt với một tin tức mới, và cuộc chiến Israel – Iran là bước leo thang tiếp theo. Nhưng tôi tin rằng, trong ngắn và trung hạn, chúng ta vẫn đủ dầu để đáp ứng nhu cầu”, ông Bseisu nói.
Dù vậy, các chuyên gia đồng tình rằng cần nhanh chóng tìm ra giải pháp hòa bình cho xung đột này, nếu không, nguy cơ mất kiểm soát trên thị trường năng lượng sẽ ngày càng lớn.
Những rủi ro nào thị trường cần tiếp tục theo dõi?
Các nhà phân tích đang cảnh báo rằng, nếu xung đột lan rộng tới các cơ sở xuất khẩu dầu hoặc vận tải biển, thị trường sẽ không còn giữ được sự ổn định như hiện tại. Việc Iran hoặc các nhóm vũ trang liên quan hành động bất ngờ có thể làm bùng phát một cuộc khủng hoảng năng lượng mới.
Đồng thời, vai trò của các nước sản xuất lớn như Saudi Arabia, UAE hay Mỹ trong việc điều chỉnh sản lượng để “dập lửa” thị trường cũng sẽ được theo dõi sát sao.
Giữa bối cảnh giá năng lượng nhạy cảm và biến động mạnh, chỉ cần một động thái nhỏ cũng có thể kéo theo chuỗi phản ứng tiêu cực trên quy mô toàn cầu.
Căng thẳng quân sự giữa Iran và Israel đang khiến Trung Đông – khu vực chiến lược về năng lượng – trở thành điểm nóng có...