Phát hiện thứ có thể sinh ra một hành tinh vàng trong nửa giây

Thứ Bảy, ngày 03/05/2025 10:00 AM (GMT+7)

>> Sự kiện: Khám phá vũ trụ

00:00 / 0:00

Chuẩn

Tốc độ đọc

Một vụ nổ khủng khiếp trên bầu trời 2 thập kỷ trước có thể là khoảnh khắc lượng vàng và bạch kim tương đương một hành tinh được đúc thành công.

Theo SciTech Daily, nguồn gốc của các nguyên tố nặng nhất trên hành tinh chúng ta như vàng và bạch kim từ lâu vẫn là một câu hỏi lớn trong vật lý thiên văn.

Tuy nhiên, một nghiên cứu mới dẫn đầu bởi Đại học Columbia (Mỹ) chỉ ra một sự kiện rùng mình mà người Trái Đất từng quan sát được có thể là câu trả lời.

Một vụ nổ sao từ hơn 20 năm trước đã tạo ra lượng vàng và bạch kim nặng tương đương 1-2 hành tinh đá cỡ nhỏ - Ảnh đồ họa: SCITECH DAILY

Nhóm nghiên cứu đã tập trung vào một vụ nổ tia gamma cực mạnh gây ra bởi một sao từ tên SGR 1806-20 cách chúng ta 30.000 năm ánh sáng, được các kính thiên văn ghi nhận từ năm 2004.

Theo các tính toán mới, vụ nổ sao từ SGR 1806-20 đã giải phóng năng lượng trong nửa giây nhiều hơn Mặt Trời phát ra trong 250.000 năm.

Đồng tác giả Anirudh Patel cho biết điều này đã giúp tạo ra lượng các nguyên tố nặng như vàng và bạch kim tương đương với khối lượng Sao Hỏa, một hành tinh đá tương đối lớn của hệ Mặt Trời.

Điều này có nghĩa chỉ riêng khối lượng mỗi nguyên tố cũng nặng bằng cả một hành tinh nhỏ.

Kết luận sốc này đến từ một khúc mắc chưa giải quyết được sau khi vụ nổ sao từ được ghi nhận hơn 20 năm trước.

Vụ nổ này mạnh đến nỗi ảnh hưởng đến tầng trên của khí quyển Trái Đất. Sau vụ nổ ban đầu, đài quan sát không gian INTEGRAL còn ghi nhận tín hiệu gamma mờ hơn nhưng kéo dài vài giờ.

Cho đến này, chưa có lời giải thích thuyết phục về tàn dư ánh sáng kỳ lạ này.

Giờ đây, nghiên cứu mới giải thích rằng bức xạ gamma mờ hơn đó phát ra từ sự phân rã phóng xạ của các nguyên tố nặng, vốn mới được tổng hợp trong lớp vỏ sao từ và bị đẩy vào không gian trong vụ nổ.

Họ ước tính 10% hoặc hơn kim loại quý trên hành tinh chúng ta đã được các sao từ gieo rắc theo cùng cách.

Sao từ là một dạng cực đoan của sao neutron - "thây ma" của các ngôi sao khổng lồ đã sụp đổ - mang năng lượng rất lớn.

Vì vậy, các vụ nổ sao từ là một trong những sự kiện khủng khiếp nhất vũ trụ, có thể tạo ra năng lượng và áp suất ở mức độ chưa từng có, rực sáng trong tầm mắt kính viễn vọng dưới nhiều loại bước sóng khác nhau.

Điều này cũng giúp giải phóng đi rất xa những gì mà các ngôi sao đã rèn nên trong hạt nhân của chúng, giúp các hành tinh như Trái Đất phong phú thêm về mặt hóa học.