"Henry Ford của Trung Quốc": Từ cậu bé thợ ảnh đến đế chế ô tô toàn cầu mang tên Geely

Lý Thư Phúc – Chủ tịch Tập đoàn Geely, được ví như "Henry Ford của Trung Quốc" không chỉ vì niềm đam mê ô tô mãnh liệt mà còn vì hành trình lập nghiệp tự thân, táo bạo và tạo nên một đế chế xe toàn cầu từ con số 0.

Ông Lý Thư Phúc - Chủ tịch tập đoàn Geely

Làm xe cho người bình dân – tầm nhìn táo bạo như Henry Ford

Sinh năm 1963 trong một gia đình nông dân tại Chiết Giang (Trung Quốc), Lý Thư Phúc bắt đầu hành trình kinh doanh từ việc... chụp ảnh dạo với chiếc máy ảnh mua bằng 100 NDT do cha tặng. Từ studio ảnh, ông chuyển sang sản xuất linh kiện tủ lạnh, rồi sau đó là xe máy – nơi Geely bước đầu khẳng định vị thế với động cơ 4 thì tự phát triển và xuất khẩu tới hơn 20 quốc gia, bao gồm cả Mỹ và Đức. Khi nhận ra cơ hội lớn hơn, ông Lý Thư Phúc quyết định tham gia sản xuất ô tô – một ngành mà trước đó chưa có doanh nghiệp tư nhân nào tại Trung Quốc dám bước vào.

Với tư duy “ô tô cho đại chúng”, Lý Thư Phúc chọn lối đi giống Henry Ford: sản xuất xe giá rẻ, dễ tiếp cận. Giống như Henry Ford đã từng “phổ cập hóa” ô tô tại Mỹ, Lý Thư Phúc cũng mang đến cho người dân Trung Quốc những chiếc xe giá rẻ, thiết thực, với tinh thần “xe cho mọi người” trong bối cảnh thị trường khi đó bị chi phối bởi những thương hiệu đắt tiền và liên doanh nước ngoài. Geely ban đầu chỉ có vài kỹ sư, nhưng ông đã dẫn dắt họ tạo nên những mẫu xe nhỏ gọn đầu tiên như Haoqing, Merrie, Maple... Bất chấp rào cản chính sách, giấy phép sản xuất và sự ngờ vực từ thị trường, Geely vẫn kiên định sản xuất xe với giá chỉ vài nghìn USD – thấp hơn đáng kể so với xe liên doanh tại Trung Quốc lúc đó.

Chiếc xe Geely đầu tiên, bước khởi đầu cho hành trình hiện thực hóa giấc mơ “ô tô cho mọi người” tại Trung Quốc.

Khi chiếc xe trở thành nền tảng công nghệ

Tuy nhiên, điều khiến Geely trở nên khác biệt không chỉ là khả năng sản xuất xe giá rẻ, mà là tư duy công nghệ và tầm nhìn toàn cầu. Ngay từ sớm, Lý Thư Phúc đã định hướng Geely trở thành một hãng xe tự chủ công nghệ và độc lập phát triển. Geely đã đầu tư hơn 140 tỷ nhân dân tệ cho R&D, xây dựng các trung tâm nghiên cứu tại Trung Quốc, Thụy Điển, Anh, Đức, Mỹ… với hơn 30.000 kỹ sư và hơn 32.000 bằng sáng chế. Không chỉ dừng ở mặt đất, Geely còn bước vào không gian: đến năm 2024, hãng đã phóng thành công 30 vệ tinh lên quỹ đạo thấp để phục vụ cho mạng lưới kết nối xe thông minh, dự kiến đạt 72 vệ tinh vào cuối 2025.

Geely cũng là một trong số ít các hãng xe sở hữu đầy đủ chuỗi giá trị từ nền tảng kiến trúc (SEA, BMA, CMA), đến phần mềm, chip, AI, và pin xe điện.

Năm 2025, Geely ra mắt hệ thống “AI toàn miền cho xe thông minh” – với các công nghệ như trợ lý giọng nói AI, khung gầm số, buồng lái thông minh – phản ánh chiến lược chuyển mình từ một nhà sản xuất ô tô sang một tập đoàn công nghệ di động thông minh. Đây là lý do Geely được xem như đại diện ưu tú nhất cho thế hệ hãng xe Trung Quốc mới – nơi xe hơi không chỉ là phương tiện, mà là nền tảng tích hợp công nghệ, kết nối và sáng tạo không giới hạn.

M&A chiến lược: Từ Volvo đến Lotus, từ Proton đến Daimler

Ông Lý Thư Phúc – Chủ tịch Tập đoàn Geely ký thỏa thuận mua lại thương hiệu Volvo từ Tập đoàn Ford, đánh dấu bước ngoặt lớn trong quá trình quốc tế hóa của Geely

Hành trình của Geely cũng là hành trình toàn cầu hóa. Năm 2010, Geely gây chấn động toàn cầu khi mua lại Volvo Cars từ Ford với giá 1,8 tỷ USD – một thương vụ được xem là “liều lĩnh” thời điểm đó nhưng đã thay đổi hoàn toàn cách nhìn của thế giới về các hãng xe Trung Quốc. Thay vì "đồng hóa", Geely giữ nguyên bản sắc của Volvo, giúp thương hiệu Thụy Điển này hồi sinh mạnh mẽ. Sau đó, Geely tiếp tục mua lại cổ phần kiểm soát tại Lotus, Proton, London Electric Vehicle Company (LEVC), trở thành cổ đông lớn thứ hai của Daimler (hãng mẹ Mercedes-Benz), đồng thời phát triển các thương hiệu xe toàn cầu mới như Lynk & Co và Zeekr. Nếu Lynk & Co nổi bật với mô hình xe chia sẻ, kết nối – được ưa chuộng ở châu Âu, thì Zeekr là thương hiệu xe điện cao cấp đang mở rộng tại hơn 30 thị trường, với hơn 310.000 xe giao chỉ sau 33 tháng. Những bước đi chiến lược này không chỉ giúp Geely mở rộng thị phần mà còn nâng cao năng lực công nghệ và ảnh hưởng toàn cầu.

Từ thương vụ Volvo đến việc đầu tư vào Lotus, Proton, LEVC và Daimler, Chủ tịch Geely ông Lý Thư Phúc từng bước hiện thực hóa tham vọng đưa Geely trở thành tập đoàn ô tô toàn cầu.

Lý Thư Phúc – Một nhà sáng lập khác biệt

Trong giới doanh nhân Trung Quốc, Lý Thư Phúc là người truyền cảm hứng nhưng cũng gây tranh cãi. Ông từng bị coi là “điên” vì mơ làm ô tô tư nhân khi chưa ai dám. Nhưng bằng sự kiên định, sáng tạo và chiến lược toàn cầu, ông đã đưa Geely trở thành tập đoàn ô tô tư nhân hàng đầu châu Á, có tầm ảnh hưởng toàn cầu. Tính đến tháng 4/2025, Lý Thư Phúc sở hữu khối tài sản ước tính 18,7 tỷ USD và được xếp hạng 107 trên danh sách Forbes toàn cầu.